آنچه والدین به نوجوان خود نمی گویند
وجود نوجوان شما را شوق پرواز مستقلانه گرفته است؛ شما نیز نمیتوانید دست یا پاهایش را ببندید؛ زیرا او زیر بار هیچگونه محدودیتی نمیرود. فرزند شما با تولدی دیگر، دنیا را به شیوهی جدیدی تجربه میکند و در این تولد از کودکی جدا میشود تا به فردی بالغ تبدیل شود، اگر خانواده در این دوره کوتاهی کند، شاید هیچگاه نتواند آن را جبران کند.
خانواده، مهم ترین کانون تامینکننده نیازهای روانی فرزندان است پس با افزایش آگاهی، گامی بزرگ را در راستای عبور ایمن فرزندش از دوران نوجوانی برداشته است. هر والدی نیاز دارد اطلاعات کاملی را به نوجوانش ارائه دهد تا او برای ورود به دنیای بزرگسالی آماده شود.
معمولاً اختلاف والدین با نوجوان زمانی پیش میآید که والد برخی موضوعات مهم را برای فرزندش روشن نکرده است برای مثال:
- حقوق و مسئولیت نوجوان را تعیین نکرده است؛
- حد و حدود اعتماد به نوجوان را مشخص نکرده است؛
- نظارتهای مستقیم اعمال میکند؛
- سبک فرزندپروری صحیح و پایداری را برای تربیت فرزند مشخص نکرده است.
والدین باید به یاد داشته باشند هیچ انسانی از اینکه به او بها داده شود ناراحت نمیشود بنابراین نوجوان نیز اگر احساس کند به او اهمیت داده میشود درباره مشکلاتش مشورت میکند و والدین بهتر میتوانند بر رفتارهای او کنترل داشته باشند. وقتی نوجوانی بیان میکند که از دست پدر و مادرش خسته شده است و آنها درکش نمیکنند، یعنی رابطه آنها قطع شده است. بنابراین بایستی پیش از آنکه دیر شود حقوق خودمان و نوجوان را به او یادآوری کنیم تا رابطهای صلحآمیز برقرار گردد. چند مورد از حقوق نوجوان عبارتاند از:
- تو میتوانی اظهار نظر کنی؛
- تو میتوانی درباره نیازهایت صحبت کنی؛
- تو اگر مخالف موضوعی هستی، میتوانی آن را بیان کنی؛
- میتوانی درباره احساساتت صحبت کنی.
تمامی این حقوقی که برای نوجوان تعیین شده است پایه ریزی احترامی است که او در آینده برای والدین قائل است.
همچنین خانواده میتواند در نشستهای خانوادگی، حق و حقوق تمامی اعضای خانواده را مشخص کند. از طرف دیگر به نوجوان، مسئولیت دهد و برای انجام مسئولیتش از او قدردانی کند و در صورت انجام ندادن مسئولیت در فضای خلوت و با کنترل هیجانات، علت را جویا و پیامد عدم مسئولیتپذیری را به او یادآور شود.
مهمتر از همهی موضوعات گفته شده، والدین باید بدانند که بیتفاوتی و سکوت دائمی پدر و مادر میتواند تاثیر منفی بر نوجوان بگذارد و او را به سمت ناامیدی و عصیانگری سوق دهد؛ پس باید دست به کار شود و هر آنچه لازم است را به نوجوان خود بگوید.
نویسنده: پریسا جعفری (کارشناس ارشد علوم تربیتی، سرپرست مدرسه کسب و کار نوجوانان رهیار)