چگونه بستر حضور فرزندانمان در فضای مجازی را مهیا کنیم
اینترنت و فضای مجازی با تمامی مزایایی که برای اقشار جامعه فراهم نموده است همانند شمشیری دو لبه است که نقش آن بیش از پیش ملموس است. این شمشیر در صورتی که به درستی از آن استفاده گردد، آثاری بنیان‌ساز خواهد داشت و در صورت استفاده ناصحیح، بنیان خانواده و فرزندپروری را متزلزل خواهد کرد و تا چشم باز می‌کنیم متوجه می‌شویم آنچه ساخته دست بشر است تا نابودی ارتباطات بشر پیش رفته است.
در خصوص استفاده فرزندان از فضای مجازی دو موضوع بسیار حائز اهمیت است:
- چگونه و از چه سنی بستر حضور فرزندمان در فضای مجازی را مهیا کنیم؟
- برای حفظ او از آسیب‌های فضای مجازی چه مهارت‌هایی را به او آموزش دهیم؟
برای حضور فرزندان در فضای مجازی، والدین بایستی با فرزندان خود همراه شوند و گام‌هایی را طی کنند تا آسیب‌های این فضا را به حداقل برسانند:
- بر اینترنت، مسلط و به فرزندان ملحق شوید.
لازم نیست شما شیفته فضای مجازی، لپ‌تاپ و تلفن همراه باشید، ولی لازم است درباره آن مطالعه کنید. در فضای مجازی سیاحت کنید و به قسمت‌‌های مختلف آن سر بزنید.
- با فرزندتان درباره فضای مجازی صحبت کنید.
با فرزندان درباره نحوه استفاده از اینترنت سوال کنید، اینکه فرزند شما معمولا به چه سایت‌هایی سر می‌زند، بایستی برای شما مهم باشد. کنجکاوی و زیرکی داشته باشید و بدون اینکه لحن بازجویی به خود بگیرید از فعالیت‌های فرزندتان در فضای مجازی سوال کنید.
- فعالیت‌های مفید در فضای مجازی را شناسایی کنید.
ساختن یک کلیپ آموزشی و اشتراک گذاشتن با همسالان، از جمله فعالیت‌های هدفمند فضای مجازی است. به فرزندتان یاد دهید از بستر فضای مجازی برای نمایش توانمندی‌های خود استفاده کند.
- قوانین منطقی را برای استفاده از فضای مجازی وضع کنید.
همانطور که در جهان واقعی، قوانینی را برای رفت‌و‌آمد، معاشرت و… فرزندتان تعیین می‌کنید، برای حضور در فضای مجازی نیز قانون تعیین کنید. نمی‌توانید به صورت اعتیادگونه از تلفن همراه استفاده کنید ولی از فرزندتان بخواهید که زمان استفاده از لپ‌تاپ و تلفن همراه را مدیریت کند. در نشست‌های خانوادگی با حضور همه اعضای خانواده، قوانینی را برای استفاده از تلفن همراه، تبلت و… تعیین کنید.
- نسبت به تغییرات رفتاری فرزندتان و پنهان‌کاری‌های او حساس باشید.
مداخله صحیح و به موقع را هنگام احساس خطر انجام دهید و در صورت احساس نیاز از یک مشاور متخصص کمک بگیرید.
- مصادیق سوءاستفاده، آزار و اذیت و… را در فضای مجازی بشناسید و به فرزندتان آموزش دهید.
به فرزندتان یادآور شوید که در فضای مجازی هم ممکن است جرمی صورت گیرد تا بداند هم باید از خودش محافظت کند و هم در صورتی که به کسی آسیب برساند با پیامدها مواجه خواهد شد.
در پایان باید گفت نظر به مجازی شدن آموزش‌ها و گریزناپذیری خانواده ها در فراهم کردن امکان حضور فرزندشان در فضای مجازی، با اعمال نظارت‌های غیرمستقیم و برقراری روابط صمیمانه مطمئن شوند که آن‌ها واقعا همان کاری را در فضای مجازی انجام می‌دهند که باید انجام دهند.
نویسنده: پریسا جعفری (کارشناس ارشد علوم تربیتی، سرپرست مدرسه کسب و کار نوجوانان رهیار)
