وبینار (کلاس آنلاین) راه و رسم نوجوان ‌پروری

پرورش نوجوان تا حدی ترکیب عجیبی به نظر می‌سد. نوجوان بیش و بیشتر خواهان استقلال می‌شود و به آن نیاز دارد اما همگام با آن، چنین می‌نمایاند که در این زمینه نیازمند یاوری نیست که البته چنین نیست. هر روزه داستان‌های متفاوتی از زبان والدینی که فرزند نوجوان دارند روایت می‌شود تا جایی که با تعریف برخی آن‌ها زبان آدمی بند می‌آید و برخی از آن‌ها بقیه را به خنده وامی‌دارد؛ ولیکن این داستان‌ها و روزهایی که نوجوان تجربه می کند سنگ بنای آینده فردی خواهد بود که جمع بزرگتری به نام اجتماع را تشکیل خواهد داد و آن وقت است که اهمیت پرورش نوجوان بیش از پیش جلوه‌گری می کند.

شاید برای هر والدی که فرزند نوجوان دارد، اتفاق بیافتد:

• پسر ۱۶ ساله‌ام از غذا خوردن امتناع می‌کند، بیش از بیست کیلو وزن کم کرده است، من نیز از همسرم جدا شده ام و اکنون در خصوص نجات او سخت با همسرم درگیری دارم.
• دخترم برای دومین بار است که در خطر مردود شدن قرار داد، خیلی سردرگم هستم زیرا او به من اطمینان خاطر داده بود که در مدرسه عملکرد خوبی دارد.
• پسرم تا چند ماه پیش مطیع حرف من و پدرش بود ولی الان بسیار گستاخ و پرخاشگر شده است. فکر می‌کند همه باید در خدمت او باشند و تمام خواسته‌های او را عملی کنند.
• دخترم پایبند قوانین رفت و آمد خانه نیست و با زیر پا گذاشتن ارزش‌های خانوادگی آبروی خانوادگی‌مان را به خطر انداخته است.
• دختر ۱۳ ساله ام به دلیل شنیدن صداهای عجیب و غریب و رفتارهای غیرعادی دو بار در بیمارستان بستری شده است و برای بار سوم در آستانه بستری شدن قرار دارد.
• پسر ۱۵ ساله‌ام یک ولگرد به تمام معنی است، تمام شب را خارج از منزل به سر می‌برد، مواد مخدر مصرف می‌کند، به ستوه آمده‌ام و احساس می‌کنم کار چندانی در این باره از دستم بر نمی‌آید.

پدر و مادرها نمی‌توانند فرزندشان رادوست نداشته باشند. حتی وقتی نوجوان تلخ، تند و پرخشم شود. وظیفه و حق مسلم آنان است که مهر و محبت خودشان را به هر صورتی به او نشان بدهند. راه و رسم فرزندپروری آنان نموداری است عملی و واقعی از همین مهر و محبت.

شیوه‌های رایج فرزندپروری این است که بزرگترها فقط گاه‌گاهی مهربانی و شفقت خود را به فرزندانشان نشان می‌دهند، حال آنکه دوست داشتن فرزند (به ویژه نوجوان) نباید احساسی باشد که فقط در درون بزرگترها وجود دارد. نوجوان‌ها هم باید احساس کنند که محترم و ارزشمندند و بزرگترها با آن‌ها همدلی دارند. پژوهش‌های فراوانی نشان داده‌اند نوجوان به مهر و محبت و راهنمایی و مراقبت‌های جسمانی و روانی والدین بسیار نیازمند است. علاوه‌بر‌این، نوجوانان خود می‌دانند (هر چند کمتر می‌پذیرند) که محدودیت‌ها و راهنمایی‌های والدینشان نیز ضرورت دارد.

 دست یافتن به چنین هدف نه کاری سهل و ساده، بلکه بسیار باریک و حساس است: نیازمند چارچوب و برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی با ضرورت‌های زندگی و آموزه‌های لازم برای بهزیستی و… است.

آنچه در سر یک نوجوان می‌گذرد:

• کار زیاد است که باید انجام دهم و وقت هم به اندازه کافی ندارم. هم باید درس بخوانم، هم باید در منزل تکالیف مربوط به مدرسه را انجام دهم، هم باید کار کنم، هم باید به دوستانم برسم و از همه این‌ها که بگذریم باید مطابق خواسته پدر و مادرم ظاهر شوم. به راستی خسته شده‌ام، به من کمک کنید.
• احساس می‌کنم زندگی‌ام دیگر در اختیار خودم نیست.
• خانواده من یک مصیبت است. اگر پدر و مادرم این قدر سر به سرم نمی‌گذاشتند، می‌توانستم برای خودم راحت زندگی کنم. پدر و مادرم انگار همیشه باید غرولند کنند. هر کاری بکنم، راضی نمی‌شوند.
• می‌دانم آنطور که باید زندگی نمی‌کنم. خیلی از کارها هست که می‌کنم و نباید بکنم. اما وقتی با دوستانم هستم مجبورم هر کاری که آن‌ها می‌کنند من هم بکنم.
• در حال حاضر در مدرسه عملکرد خوبی ندارم. اگر نتوانم نمرات بهتری بگیرم، مرا به دانشگاه راه نمی‌دهند.
• اغلب اوقات زود به زود ناراحت می‌شوم. خیلی احساساتی هستم. مرتب می‌رنجم و افسرده می‌شوم. نمی‌دانم با این مشکل چه کار کنم؟

خانواده، ناجی نوجوان

اگر چه نوجوان از والدین خود شاکی است و غالباً با آن‌ها سر جنگ دارد اما اول و آخر این خانواده است که باید او را حمایت کند و به او اطمینان دهد همیشه و در هر شرایطی آغوش باز و پذیرای خانواده را دارد تا به آن پناه ببرد. زیرا همه ما پذیرفته‌ایم که خانواده بنیادی‌ترین نهادی است که اساسی‌ترین تاثیر آن را بر فرزندان و سرنوشت آن‌ها دارد و قبول کرده‌ایم که آموزش مهارت‌های غلبه بر دشواری ‌ها و مشکلات تاثیرگذار دوران کودکی و نوجوانی باید از خانواده آغاز شود.

اگر والدی هستید که فرزندش در آستانه، میانه یا پایان دوران نوجوانی است یا مربی و مشاوری هستید که با نوجوانان سروکار دارید قطعا به دنبال قطب‌نمایی می‌گردید که شما را در مسیر غالباً ناامیدکننده رابطه خوب با نوجوان هدایت کند. قطب‌ نما، مسیری را به شما نشان خواهد داد که بیشتر جای تاخت و تاز نیکی‌ها و خوبی هاست تا تعارض، ناکامی و ناسازگاری.

پدر/ مادر با نوجوان، بیشتر جنبه‌ها و هدف‌های مشترک، همسان و همانند دارند- البته به شرط پی بردن به این راز که باید از تعارض‌ها، تضادها و ناهمخوانی ها پرهیز کرد و بر همخوانی ها و همفکری ‌ها تمرکز یافت.

آنچه در وبینار (کلاس آنلاین) راه و رسم نوجوان ‌پروری گفته خواهد شد:

سعی کرده‌ایم در ۱۲۰ دقیقه، پاسخی شایسته به سوالات متداول والدین گرامی در رابطه با فرزند نوجوانشان ارائه دهیم و نقشی در کاهش نگرانی والدین و حفظ سلامت روان نوجوان داشته باشیم:

• چرا انقدر فرزندم غیرقابل تحمل شده است؟
• چرا انقدر سرکش و لجباز شده است؟
• چرا انقدر بی مسئولیت است؟
• چرا دوستانش انقدر مهم هستند؟
• چرا نسبت به درسش تا این اندازه بی توجه است؟
• چرا فکر می‌کند آسیب ناپذیر است؟
• چرا از هیچ قاعده و قانونی پیروی نمی‌کند؟
• و…

همچنین با ارائه راهکارهایی، اصول ارتباطی و مهارت‌های مدیریت هیجان یک والد را معرفی خواهیم کرد.

استاد وبینار